Özgür Balcı

DİJİTAL MİRAS

Dijital ayak izi en temel tanımıyla bireyin internet üzerindeki etkinliklerinin bir iz düşümüdür. Sürekli dijitalleşen ve her geçen gün daha da içinde bulunduğumuz bu dijital ortamda dijital ayak izinin önemi artmaktadır. İnternet kullanımının artması ve yapay zekanın gelişmesiyle çevrimiçi ortamlarda bırakılan dijital ayak izleri konusunda  daha bilinçli olunması bir gereklilik hâline gelmiştir. Günümüzde dijital ayak izleri, bireylerin çevrimiçi etkinliklerini takip etmek ve analiz etmek için de kullanılır. Bu bilgiler genellikle reklamcılık ve pazarlama gibi alanlarda işlenmektedir. Kariyer başvurularında bu izler değerlendirilmekte ve işe alımlarda büyük önem taşımaktadır. Kişisel bilgi güvenliği ve gizliliği, dijital ayak izinin önemini artıran başka temel faktörlerdendir.

Bireylerin günlük internet kullanımı ve internete daha kolay erişim sağlayabilmeleri ile birlikte insanlar her gün, her saat ve hatta her dakika internet ortamına dijital ayak izi bırakmaktadır. 

Yazımda ilk olarak dijital ayak izinin öneminden bahsetmek istedim. Yazının başlığında yer alan “DİJİTAL MİRAS” kavramının önemini anlayabilmek için ilk olarak dijital ayak izinin sınırlarına hakim olmamız ve bu konudaki farkındalığımızın yüksek olması gerekmektedir. Yapay zeka ile birlikte her gün hayatımıza yeni terimler girmektedir. Yapay zekanın ortaya çıkmasıyla “YAPAY ZEKA HUKUKU” kavramıyla tanıştık. “DİJİTAL MİRAS” ise hayatımıza yeni giren kavramlardan bir başkasıdır. En temel tanımıyla dijital miras, bireyin hayatını kaybetmesi durumunda kalan dijital varlıklarının ve hesaplarının planlanma ve belirlenme sürecidir. Dijital miras e-posta hesapları, sosyal medya profilleri, dijital fotoğraflar, videolar, müzik koleksiyonları, dijital dosyalar, web siteleri, bloglar ve diğer çevrimiçi varlıkları içerir. Ancak yazımda belirtmek istediğim, sosyal medya kullanımıyla ortaya çıkan dijital miraslardır. Çünkü günümüzde neredeyse her bireyin bir sosyal medya hesabı bulunmaktadır. 

Bireyler sosyal medya hesaplarında gönderiler paylaşıp, beğeniler gerçekleştirip, yorumlar yapmaktadır. Sosyal medya üzerinde yapılan bu etkinlikler diğer platformlara nazaran daha hızlı yayılmakta ve kayıt altına alınabilmektedir. Sosyal medya hesaplarımızda gerçekleştirdiğimiz bu etkinliklerin kayıt altına alınması sadece kendimiz için değil, bizden sonra gelecek nesillerimiz için de çok önemlidir. Bizlerin çevrimiçi ortamda yapmış olduğu bir paylaşım, bir yorum sadece bizim dijital ayak izimiz olmaktan çıkarak ailemizin, çocuklarımızın ya da sevdiklerimizin de izi olmaktadır. 

Yazımda anlatmaya çalıştığım “DİJİTAL MİRAS” terimini sizlere şu şekilde özetleyebilirim: İnternet kullanımının ve erişiminin çok kolay olduğu bu yıllarda internette bıraktığımız her ize çok dikkat etmemiz gerektiğini unutmamalıyız. Bıraktığımız bu izlerin bir gün gelecek nesillere miras gibi kalarak onların da hayatlarını etkileyebileceğini aklımızdan çıkarmamalıyız. Bu konu ile ilgili olarak sadece kendi farkındalığımızın değil, mutlaka öğrencilerimizin ve aile bireylerimizin de farkındalığını artırmalıyız. 

Dijitalleşen çağda karşımıza çıkan “Dijital Miras” terimi, ilerleyen süreçlerde de önemli bir yer tutacağa benziyor. Bu sebeple dijital vatandaşlık konusunda farkındalığı yüksek bireyler yetiştirmek geleceğimiz için oldukça önemlidir. Yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim.