Eğitim Teknolojileri

Otonom Taksi Teknolojisi

Bir taksi çağırdığınızı ve bindiğinizde sürücü koltuğunun boş olduğunu düşünün. Artık yeni teknolojilerle bu da mümkün. Yeni geliştirilmiş teknolojiler ile beraber şehir içi ulaşımlarda büyük bir devrimin altyapısı atılmaya başlanıyor.

Otonom taksiler  LIDAR, radar, çeşitli sensörler ve kameralar ile beraber dışarıdan aldığı anlık veriler ile çalışıyor. LIDAR lazer ışınlarını kullanarak yüksek çözünürlüklü 3D haritalar oluşturarak araçların milimetre düzeyinde bir hassasiyet ile çevresini algılamaya yardımcı oluyor. Toplanan veriler, AI ve makine öğrenimi algoritmaları tarafından işlenir. Bu algoritmalar, araçların trafik işaretlerini tanımasını, yayaları ve diğer araçları algılamasını ve en güvenli rotayı belirlemesini sağlar​. Otonom taksiler, GPS ve yüksek çözünürlüklü haritalar kullanarak konumlarını belirleme ve hedeflerine en kısa sürede ulaşmak için rotalar oluşturur. Haritalama sistemleri, trafik koşullarını ve yol kapanmalarını da dikkate alarak dinamik olarak güncellenir​. Araçtan her şeye (V2X) iletişim teknolojisi, araçların trafik ışıkları, diğer araçlar ve yol altyapısı ile iletişim kurmasını sağlar. Bu teknoloji, trafiği daha verimli hale getirmeye ve kazaları önlemeye yardımcı olur​. Bu teknolojinin insan hatalarını indirgeme, daha optimize sürüş rotaları sayesinde yakıt tüketimini ve sıkışık trafiği azaltma, ve bağımsız bir ulaşım seçeneği tutmak gibi olumlu yönleri olsa da hala üzerinde çalışılması ve geliştirilmesi gereken alanlar bulunmakta. Bunlardan ilki yasal düzenlemeler, otonom araçlar yeni bir teknoloji olduğundan dolayı hala gerekli yasalar için düzenlemeler yapılmakta. Teknolojinin hala bazı güvenlik zorlukları var, özellikle karmaşık şehir ortamlarında insan davranışlarını doğru şekilde tahmin etme konusunda​ net çözümleri bulunmamakta. Hala şehir ortamlarının bu teknolojinin altyapısına uyum sağlaması adına yeterliliğe ulaşılamamıştır. 

Bu teknolojiyi yaymakta ilk adımı atan şirketlerden bir tanesi Alphabet şirketinin yan kuruluşlarından biri olan Waymo. Waymo sınırlarını genişleterek otonom taksileri otoyol güzergahlarında da çıkararak, önemli ölçüde seyahat sürelerini azaltmayı amaçlıyor. Waymo'nun güvenliğe verdiği önem ve kademeli uygulama stratejileri ile otonom taksi teknolojisinin günlük hayatımıza gireceğine hiç şüphe yok.

Bu teknolojiyi ilerletmekte kararlı olan bir diğer şirket ise Daimler ve Bosch ikilisi. Bu iki şirket, San Jose, Kaliforniya'da sürücüsüz bir yolculuk hizmeti başlatmak için iş birliği yapıyor. Daimler'in otomotiv uzmanlığı ile Bosch'un mühendislik yetenekleri bir araya gelerek güçlü bir otonom sürüş sistemi oluşturuluyor. Ama bu teknolojinin ilerlemesinde güvenlik, ana endişe konusu olmaya devam ediyor. Otonom araç alanında önemli bir oyuncu olan Cruise'un yaşadığı kazalar ve operasyonel hatalar, potansiyel riskleri gözler önüne serdi. Bu tür olaylar, Cruise'un Kaliforniya'daki test izinlerinin askıya alınması gibi düzenleyici eylemlerle sonuçlandı. OWL'un gelişmiş sürücü destek sistemleri (ADAS) gibi yenilikler, gece görüşü için yüksek çözünürlüklü termal kameralarla çarpışma önleme yeteneklerini artırmayı amaçlıyor​. 

Otonom taksilerin yüksek maliyeti, pahalı sensörler, yazılımlar ve sürekli insan denetimi gerektirmesi nedeniyle büyük bir engel teşkil ediyor. Bu maliyet sorunu, otonom taksilerin geleneksel yolculuk paylaşım hizmetleriyle rekabet etmesini zorlaştırıyor. Bu nedenle şirketler, otonom taksileri daha ekonomik hale getirmek için maliyetleri düşürmeye ve ölçeklenebilirliği artırmaya odaklanıyor​. Hareketliliğin tek seferlik bir işlem yerine bir hizmet olarak ele alınması konsepti, oyun değiştirici olarak görülüyor. Bu model, ulaşım ekonomisini önemli ölçüde değiştirebilir ve düşük hareketlilik maliyetleri ve artan konfor sunarak otonom taksileri daha çekici hale getirebilir.  ABD dışında, Çin gibi ülkeler ve Orta Doğu bölgeleri de otonom taksi alanında ilerlemeler kaydediyor. Çin, Pekin ve Şanghay gibi şehirlerde robotaksi operasyonlarına izin verdi, Suudi Arabistan ve BAE ise geleceğin şehirlerine otonom araç teknolojilerini entegre etmek için yatırım yapıyor. Özetle, otonom taksi endüstrisi teknolojik yenilikler ve stratejik ortaklıklarla hızla gelişiyor. Ancak, yaygın olarak benimsenmesi için güvenlik endişeleri, yüksek operasyonel maliyetler ve düzenleyici engeller gibi zorluklar bulunuyor. Otonom taksilerin başarısı için teknolojideki sürekli ilerlemeler ve ekonomik ve düzenleyici alanların dikkatli bir şekilde yönetilmesi kritik öneme sahip olacak.

Kaynakça;

1. McKinsey & Company: How Robot Taxis Will Change Mobility over the Next 10 Years (2023)​ (McKinsey & Company)​

2. Bain & Company: How Robot Taxis Will Change Mobility over the Next 10 Years​ (Bain)​

3. IEEE Future Directions: Autonomous Vehicles and Future Mobility​ (CMTE IEEE)​

4. World Economic Forum: How Autonomous Vehicles Will Transform Cities and Suburbs​ (World Economic Forum)​

5. Torque News: Tesla Will Lead the Way​ (Torque News)​

6. Wikipedia: Robotaxi​ (KryderLaw)​

7. Kryder Law: Are Autonomous Taxis Coming Soon to Chicago?​ (Bain) https://www.forbes.com/sites/patrickmoorhead/2023/01/31/waymo-is-taking-autonomous-driving-to-the-freeway/?sh=7e55c4f97bfa)【18†source】

8.    - [McKinsey - Gauging the Disruptive Power of Robo-Taxis in Autonomous Driving](https://www.mckinsey.com/industries/automotive-and-assembly/our-insights/gauging-the-disruptive-power-of-robo-taxis-in-autonomous-driving)

9.    - [GovTech - After a Year of Setbacks, Where Do Robotaxis Go in 2024?](https://www.govtech.com/transportation/after-a-year-of-setbacks-where-do-robotaxis-go-in-2024)

10. https://venturebeat.com/2023/05/22/owl-autonomous-imagings-technology-could-make-driverless-cars-safer/)